Derinlik… Her balıkadamın 30 metre ya da eğitim amaçlı dalışlarda uygun bröve seviyesiyle 42 metre olan derinlik sınırını aşmaması yürürlükteki mevzuatla kurallaştırılmıştır. Peki zaman zaman derinlik ihlali yapan balıkadamlar dışında bu kuralı kim ihlal ediyor biliyor musunuz? Bizzat kuralı koyanlar… İşte işin garip tarafı da budur!

Balıkadam derinlik ihlali yaptı ve diyelim sudan çıkamadı, mesela 55 metreye inmiş olsun. Bu balıkadamın naşını gene belki de aynı bröve seviyesinde, aynı kurallara bağlı, sorumlulukları da tamamen aynı olan birkaç balıkadam tarafından çıkarılmıyor mu? Evet. O halde derinlik tek başına ölüm nedeni olabilir mi? Ne bileyim havası bitmiştir, kalp krizi geçirmiştir, paniğe girmiştir… Bu ve buna benzer bir veya birkaç nedenden ötürü hayatını kaybetmek mümkündür, derinlik ihlali de eklenebilir tabii ama salt derinlik ölüm nedeni olamaz.

Mesela bir mağaraya girersiniz, 15 metre suyun altındaki mağara galeri şeklinde 100 metre uzunluktaysa siz sportif dalış brövenizle bu mağaranın içerisinde kaybolsanız bu derinlik gibi bir kural ihlali, sportif dalış sınır ihlali değil midir?

Genelde sportif dalış yapan balıkadamlar, balıkadam eğitmenleri serbest dalış rekor denemelerinde güvenlik dalgıcı olarak görev yaparlar. Serbest dalış rekor denemeleri aktüel olarak 80 metreden daha derine yapılır. Şimdi rekor denemelerindeki güvenlik dalgıçlarının 30 ya da 40 metre limiti ihlal etmeden güvenliği sağlaması mümkün müdür?

Karışım gaz ile yapılan dalışlarda amaç zaten sportif dalış limitlerinin kat kat altına inmektir. Sportif dalışla alakası yoktur, o teknik dalıştır diyebilir misiniz? Çünkü aynı karışım gaz donanımı kullanılarak sportif dalış da yapılıyor. Hatta TSSF de bu konuyla ilgili bir kurul kurdu ve halen faal.

Güvenlik dalgıcı olarak derinlik limitini ihlal edebilirsiniz, sualtından ceset çıkarmak için derinlik limitini ihlal edebilirsiniz ama balıkadam olarak derinlik limitini ihlal edemezsiniz halen temayül haline gelmiş konudur. Bu temayül neden kurala bağlanmaz?

Bu cümleleri okuyup da benim derinlik ihlaline karşı olmadığım, balıkadamlar için de derinlik sınırı olmamasını istediğim sonucu çıkarılmasın. Her kural uyulmak içindir ama ben kuralı değil bu kuralı koyanların çifte standardını eleştiriyorum. Bu gün güvenlik dalgıcı olarak 80 metreye ineceksin yarın 60 metreden bir ceset çıkaracaksın ertesi gün de denetleme sırasında bilgisayar kayıtlarında 42 metreden aşağıda dalışlar olduğundan ceza alacaksın!

Yukarıda anlatığım derinlik ihlalleri sonucunda hayatını kaybeden balıkadamların ölüm nedenleri mutlaka vardır, otopsi neticesinde öğrenilebilir ancak salt derinlik ölüm nedeni değildir sadece kural ihlalidir. Derinlerde ölüm daha çok plansız dalışlar ya da tek başına dalışlar sonucu ortaya çıkar. Elbette basit bir problem derinlik arttıkça ciddileşir, çözülmez hale de gelebilir. Bu nedenle özellikle derin dalışlarda çok sıkı güvenlik önlemlerini de içeren bir dalış planına ihtiyaç vardır. Her akla gelen duruma çözümü olan dalış planı öyle ayaküstü çay molasında yapılamaz. Ben deneyimliyim diye kuralları ihlal edebilirim mantığı her türlü kaza olasılığına davetiye çıkartır. Deneyim de ölçülebilir bir olgu değildir çünkü… O güne kadar sualtında havası bitmemiş bir balıkadamın sualtında havası bittiğinde teorik olarak bildikleri ile yüzeye çıkması mümkündür ama havası bittiğinde söz konusu olacak panik acaba yüzeye çıkmasına izin verir mi?

Derinlik ihlali hiçbir zaman doğru değildir, aslolan kurallar içerisinde dalmaktır. Ama derinlik ihlali de dekompresyonlu dalış planlama, hızlı çıkış, tek başına dalış gibi bir ihlaldir ve salt derinlik ihlali neticesi ölümcül bir durum değildir.

İyi dalışlar,

Yazı: Mehmet Avadan

Ana Menu Mehmet Avadan Yazıları